Ratrace

‘Ratrace’ is een begrip wat aangeeft wanneer iemand zich uitslooft in een eindeloze bezigheid. Zonder uitzicht op resultaat. Misschien heb je wel eens een rat gezien die vergeefse pogingen deed om te ontsnappen, terwijl deze in een half scheefgezakt molentje onophoudelijk rennend de dag doorbrengt. Heel leuk en schattig. De term ‘ratrace’ wordt meestal gebruikt om duidelijk te maken dat nog harder werken op termijn geen perspectief biedt.

Gezellig kooitje

De ratrace kan nooit gewonnen worden. De uitdrukking wil zeggen dat veel mensen het daarmee eens zijn. Zelf betrap ik me er ook wel eens op dat ik in een ratrace zit. Dat overkomt iedereen wel eens. Dit is ook helemaal niet erg. Zolang je maar iemand hebt om je met harde hand uit die ratrace te gooien. Softe aanpak helpt hierbij namelijk niet of nauwelijks. In mijn werk ontmoet ik dagelijks van dit soort ‘ratrace gevallen’. De ratrace van verslaving weliswaar. Hilarisch genoeg waan ik me halverwege zo’n situatie bijna letterlijk in hun ‘kooi´. Kom bij ze binnen. Maak kennis. Voer een goed gesprek (soms ook niet). Bak met houtsnippers. Felgekleurd molentje. Her en der wat leuke speeltjes. Waterbakje. Voerbakje.

Jonge rat

Al snel springt er één of twee in het gammele molentje. Alle aandacht gaat naar hen. Geen van beiden boekt een voorsprong. Ook geen achteruitgang. Ze vertellen bijna zonder te ademen hun verhaal. Verwijten elkaar de meest bizarre dingen. Het zijn meestal de moeders die dat doen. Niet negatief bedoeld, zeker geen verwijt, slechts een conclusie. Met een waterval aan woorden en gebaren doen ze een poging om hun zoon of dochter in mijn nabijheid te overtuigen van hun alcohol of drugs probleem. Andersom verzameld zoon of dochter alle moed om hetzelfde te doen: vader en moeder overtuigen dat er juist geen probleem is. Of als het echt niet anders kan, een heel klein probleempje. In het ergste geval vinden ze dat hun ouders het probleem zijn. Helaas zijn de jonge ‘ratten’ nog niet zo ervaren of goed gebekt.

Oude rat

Er ontvouwt zich zo vaak een cliché scenario waarin niemand wint. Niet dat er iemand hoeft te winnen of te verliezen, maar men wil toch iets bereiken. Na een tijdje stap ik weer uit ‘de kooi’. Kijk door de tralies naar binnen. Zonder al teveel technisch vakjargon in de strijd te gooien stop ik met eigen risico mijn vinger door de tralies tegen het molentje. Trrrr.. Kadeng! Even een time out. Nadat moeder haar verhaal heeft gedaan en erachter komt dat ze geen vat op haar ‘jonge rat’ heeft, kijk ze hijgend naar vaders. Nu mag hij verwoorden hoe het drugsprobleem aangepakt moet worden. Ze beseft waarschijnlijk nog niet dat er ook een ratrace met hem gelopen moet worden. Deze ‘oude rat’ ligt namelijk heerlijk in het zaagsel, achterover leunend, lavend aan zijn voer en drinkbak.